آکنه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی مزمن در سراسر جهان است. بیشتر افراد با راه‌های درمان آکنه‌ی صورت آشنا هستند، اما در مورد آکنه‌ی بدن که می‌تواند روی پشت، قفسه‌ی سینه، باسن و تقریبا در هر جایی از پوست ایجاد شود اطلاعات کمی دارند. از آنجا که درمان آکنه بدن در مقایسه با آکنه‌ی صورت سخت‌تر است و به زمان و صبر بیشتری نیاز دارد، این مقاله از دیجی‌کالا مگ را به این موضوع اختصاص داده‌ایم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
آکنه‌ی بدن چیست؟
از نظر تئوری، آکنه یک بیماری شایع است که در آن فولیکول‌های مو با سلول‌های مرده‌ی پوست و چربی مسدود می‌شوند. آکنه‌ی بدن همان‌طور که از نام آن مشخص است، در قسمت‌های مختلف بدن به جزء صورت ایجاد می‌شود. این نوع آکنه اغلب در مرکز قفسه‌ی سینه، باسن و قسمت بالایی کمر ظاهر می شود، چون این نواحی غدد چربی زیادی دارند. علاوه بر این، ممکن است آکنه‌ی بدن از نوع قارچی باشد. آکنه‌ی قارچی معمولا پس از تعریق بیش از حد رخ می‌دهد.
انواع آکنه‌ی بدن
به‌طور کلی ۲ نوع آکنه وجود دارد:
- آکنه‌ی غیرالتهابی: این نوع آکنه شایع‌تر است و معمولا به شکل کومدون یا جوش‌های سر سفید و سر سیاه دیده می‌شود. آکنه‌ی غیرالتهابی می‌تواند در هر جایی از بدن از جمله پشت، قفسه‌ی سینه، شانه‌ها و باسن ظاهر شود.
- آکنه‌ی التهابی: بدن مستعد ابتلا به آکنه‌ی التهابی است، چون تنه‌ی شما در مقایسه با سایر قسمت‌های بدن غدد چربی بیشتری دارد. این نوع آکنه زمانی رخ می‌دهد که چربی‌ها، سلول‌های مرده‌ی پوست و باکتری‌ها در غدد چربی جمع می‌شوند. درنتیجه، بدن این تجمع را به‌عنوان عفونت تعبیر می‌کند و گلبول‌های سفید را برای مبارزه با آن می‌فرستد. در صورت ابتلا به آکنه‌ی التهابی، کیست‌هایی در عمق پوست ایجاد می‌شود که قرمز و ملتهب به نظر می‌رسند و ممکن است اسکار (جای زخم) به جا بگذارند.
- ۱۰ علت بیماری آکنه بزرگسالان؛ چگونه آکنه بزرگسالی را درمان کنیم؟
علت آکنه‌ی بدن
آکنه‌ی بدن به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و متاسفانه می‌تواند تمام افراد در گروه‌های سنی مختلف، حتی بزرگسالان، را تحت تاثیر قرار دهد. در این بخش با بعضی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به این عارضه آشنا می‌شوید.
۱. هورمون‌ها
آندروژن‌ها از جمله تستوسترون هورمون‌های تولید مثلی هستند که هم در مردان و هم در زنان وجود دارند. عدم تعادل آندروژن‌ها روی پوست تاثیر می‌گذارد و باعث افزایش تولید سبوم (چربی)، تغییر فعالیت سلول‌های پوست و التهاب می‌شود.
- ۷ نشانه‌‌ی پوست ناسالم
در زنان، سطح آندروژن در تمام طول چرخه‌ی قاعدگی ثابت است. اما درست قبل از شروع خونریزی، سطح استروژن کاهش می‌یابد و به همین دلیل تستوسترون بیشتری می‌تواند به گیرنده‌های غدد سباسه (غدد چربی پوست) متصل شود و تولید سبوم را تحریک کند. در مردان هم افزایش بیش از حد تستوسترون می‌تواند تاثیر مشابهی روی پوست داشته باشد.
سایر اختلالات غدد درون‌ریز که احتمال ابتلا به آکنه‌ی بدن را در زنان بالا می‌برند عبارتند از: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و هیپرپلازی آدرنال (یک بیماری ارثی که در آن بدن فاقد آنزیم‌های خاصی است).
- آکنه‌ی هورمونی چیست و چطور باید با آن مقابله کرد؟
۲. استرس
افزایش هورمون‌های استرس باعث ایجاد جوش، بدتر شدن جوش‌های موجود و کند شدن روند بهبودی می‌شود. به‌طور کلی، عوامل متعددی در این امر نقش دارند، از جمله:
- التهاب: استرس باعث آزاد شدن سیتوکین می‌شود، پروتئین کوچکی که به گیرنده‌های غدد چربی متصل می‌شود و پاسخ التهابی را فعال می‌کند.
- سیستم ایمنی: استرس سیستم ایمنی را ضعیف و مبارزه با باکتری‌ها را برای بدن دشوارتر می‌کند. همچنین زمانی که تحت استرس هستید درمان آکنه بیشتر طول می‌کشد، چون استرس توانایی بدن را برای ترمیم زخم مختل می‌کند.
- هورمون‌ها: استرس حاد و طولانی‌مدت سطح آندروژن‌ها را بالا می‌برد که این به افزایش التهاب و تولید بیش از حد چربی منجر می‌شود. چربی اضافی منافذ پوست را مسدود می‌کند و باعث ایجاد آکنه می‌شود.
- خواب و رژیم غذایی: هنگامی که استرس دارید در خوردن غذاهای ناسالم زیاده‌روی می‌کنید و نمی‌توانید به اندازه‌ی کافی بخوابید. این رفتارها ممکن است به‌خودی‌خود باعث ایجاد آکنه نشوند، اما می‌توانند التهاب را در بدن افزایش دهند و شما را مستعد آکنه کنند.
۳. اصطکاک
وارد آمدن فشار روی پوست باعث تحریک و التهاب آن می‌شود و آکنه‌ی مکانیکا (Acne mechanica) را ایجاد می‌کند. این نوع آکنه معمولا در شانه‌ها، گردن و باسن ظاهر می‌شود. نشستن روی صندلی برای مدت طولانی می‌تواند اصطکاک و انسداد را در نواحی خاصی از بدن افزایش دهد. پوشیدن لباس‌های تنگ و استفاده از کوله‌پشتی و تجهیزات ورزشی هم ممکن است در ایجاد اصطلاک و بروز آکنه نقش داشته باشد.
۴. ورزش
علاوه بر سبک زندگی کم‌تحرک، فعال بودن هم می‌تواند باعث آکنه‌ی بدن شود. عرق عامل مهمی است که پوست را تحریک می‌کند و احتمال بروز آکنه را افزایش می‌دهد. به گفته‌ی کارشناسان، عرق کردن از مهم‌ترین دلایل ابتلا به آکنه‌ی بدن است، به‌خصوص اگر بلافاصله بعد از تمرین دوش نگیرید.
۵. محصولات آرایشی
بعضی از محصولات آرایشی می‌توانند پوست را تحریک کنند و باعث آکنه شوند. این نوع آکنه که به آن آکنه‌ی آرایشی می‌گویند معمولا در امتداد خط مو و روی گردن ایجاد می‌شود. در بیشتر موارد آکنه‌ی آرایشی موقتی است و با استفاده نکردن از محصول مشکل‌ساز درمان می‌شود.
درمان آکنه بدن
برای درمان این مشکل باید ابتدا علت بروز آن را شناسایی کنید. راهکارهای زیر هم می‌توانند مفید باشند:
۱. نوع شوینده‌ی خود را تغییر دهید
اولین کاری که باید انجام دهید این است که صابون خود را به یک شوینده‌ی بدن ضدآکنه که حاوی سالیسیلیک اسید و بنزوئیل پراکسید باشد، تغییر دهید. شوینده‌های حاوی بنزوئیل پراکسید می‌توانند بهترین انتخاب برای درمان آکنه بدن باشند، اما باید سه تا پنج دقیقه روی پوست بمانند تا بیشترین بهره را از فواید آن‌ها ببرید. گزینه‌های دیگر عبارتند از سالیسیلیک اسید و گلیکولیک اسید که هر ۲ لایه‌بردار شیمیایی هستند. این اسیدها سلول‌های مرده‌ی پوست را از بین می‌برند و از مسدود شدن منافذ پوست جلوگیری می‌کنند.
مشاهده همه
- سالیسیلیک اسید چیست و چه تاثیری در بهبود آکنه و سلامت پوست دارد؟
۲. از محرک‌ها دوری کنید
بهتر است استفاده از محصولات تحریک‌کننده‌ی پوست را متوقف کنید. از شاور ژل‌ها یا مرطوب‌کننده‌های حاوی روغن استفاده نکنید، چون می‌توانند تولید چربی را در پوست افزایش دهند. همچنین باید مراقب محصولات مراقبت از مو باشید، چرا که ممکن است کومدوژنیک باشند و منافذ پوست را مسدود کنند.
۳. از محصولات مخصوص بدن استفاده کنید
ممکن است وسوسه شوید از مرطوب‌کننده‌ها و شوینده‌های ضد‌آکنه‌ی مخصوص صورت برای بدن خود هم استفاده کنید. اما باید بدانید که پوست صورت حساس‌تر از پوست بدن است و به همین دلیل محصولات ضدآکنه‌ای که برای صورت فرموله می‌شوند معمولا روی بدن موثر نیستند. بنابراین برای درمان آکنه بدن باید به‌سراغ محصولات مخصوص بدن بروید که حاوی مواد فعال قوی‌تری هستند.
۴. بهداشت را رعایت کنید
رعایت بهداشت برای درمان آکنه اهمیت زیادی دارد. دوش گرفتن بلافاصله پس از ورزش (یا به‌طور کلی بعد از هر بار عرق کردن) و پوشیدن لباس‌های گشاد یا ضدرطوبت برای کمک به درمان آکنه بدن مهم است. وقتی با آکنه‌ی صورت دست و پنجه نرم می‌کنید، معمولا به شما توصیه می‌شود که روبالشی خود را در فواصل زمانی کوتاه عوض کنید تا چربی‌ها، آلودگی‌ها و باکتری‌ها به داخل پوست نفوذ نکنند. همین توصیه در مورد آکنه‌ی بدن هم صادق است، بنابراین باید مرتب لباسها و ملحفه‌ی خود را عوض کنید.
۵. محصولات بدون نسخه یا نیازمند نسخه را امتحان کنید
گاهی‌اوقات استفاده از محصولات بدون نسخه (OTC) برای درمان آکنه بدن و رفع جوش‌های خفیف مفید است. اغلب این محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید، رزورسینول و سالیسیلیک اسید هستند. به یاد داشته باشید که محصولات OTC یک‌شبه موثر واقع نمی‌شوند، بنابراین باید حداقل سه ماه از آن‌ها استفاده کنید.
اگر آکنه شدید و مداوم باشد، بهتر است از محصولات قوی که توسط پزشک تجویز می‌شوند استفاده کنید. متخصص پوست و مو می‌تواند با توجه به نوع پوست شما و سایر شرایطی که دارید، بهترین محصول را برای‌تان تجویز کند. رایج‌ترین محصولات و داروهایی که توسط پزشک تجویز می‌شوند عبارت‌اند از: آنتی‌بیوتیک‌ها، رتینوئیدها و بنزوئیل پراکسید با قدرت بالا.
مشاهده همه
راه‌های پیشگیری از آکنه‌ی بدن
اگر می‌خواهید پوست سالم و زیباتری داشته باشید، تغییرات زیر را در سبک زندگی و رژیم غذایی خود ایجاد کنید:
- استرس‌تان را کاهش دهید. از آنجا که استرس می‌تواند باعث التهاب و افزایش چربی پوست شود، کنترل آن در زندگی به جلوگیری از بروز آکنه در بدن کمک می‌کند. توصیه می‌کنیم یوگا و مدیتیشن را برای کنترل استرس امتحان کنید.
- از محصولات غیرکومدوژنیک استفاده کنید. به دنبال محصولاتی باشید که روی برچسب آن‌ها عبارت «غیرکومدوژنیک» (Non-comedogenic) درج شده باشد. علاو بر این، از محصولات حاوی چربی و سیلیکون استفاده نکنید.
- لباسها و ملحفه‌های خود را به‌طور منظم بشویید. سلول‌های مرده پوست، عرق، لوازم آرایشی و سایر محصولات می‌توانند بقایایی را روی پارچه به جا بگذارند. تمیز نگه داشتن ملحفه‌ها، روبالشی‌ها و لباسها از تاثیر محرک‌های محیطی روی پوست جلوگیری می‌کند.
- کرم ضدآفتاب بزنید. استفاده‌ی منظم از کرم ضدآفتاب می‌تواند از پوست شما محافظت و از خشک شدن بیش از حد آن جلوگیری کند (بنابراین تولید چربی در پوست افزایش نمی‌یابد). کارشناسان توصیه می‌کنند از کرم ضدآفتابی استفاده کنید که SPF آن حداقل ۳۰ باشد.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که رژیم غذایی سرشار از چربی، لبنیات و قند می‌تواند آکنه را افزایش دهد. اگر بعد از مصرف این غذاها جوش می‌زنید، با پزشک در مورد حذف آن‌ها از رژیم غذایی خود صحبت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
هنگامی که از محصولات موضعی استفاده می‌کنید، به بدن خود توجه کنید. اگر آکنه‌ی بدن کیستیک و هورمونی است یا به‌سادگی از بین نمی‌رود، احتمالا زمان آن فرا رسیده است که با متخصص پوست برای دریافت یک برنامه‌ی درمانی مناسب مشورت کنید. پزشک می‌تواند با تجویز آلفا-هیدروکسی اسید (AHA)، بتا-هیدروکسی اسید (BHA)، داروهای پیشگیری از بارداری یا یک داروی دیورتیک مانند اسپیرونولاکتون به حفظ تعادل هورمون‌های شما و درمان آکنه مرتبط با آن‌ها کمک کند.
- چگونه جای انواع جوش روی پوست را از بین ببرید؟
کلام پایانی
درمان آکنه بدن زمان‌بر است، بنابراین باید صبور باشید. اگر فکر می‌کنید محصولات موضعی روی آکنه‌های شما تاثیر ندارند، با متخصص پوست مشورت کنید. گاهی‌اوقات لازم است قبل از پیدا کردن بهترین درمان، راهکارهای مختلف را امتحان کنید.
منابع: verywellhealth, realsimple